Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie

Cel statutowy Archiwum Nauki Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności to gromadzenie, opracowywanie, udostępnianie i popularyzacja materiałów archiwalnych, a także kształtowanie narastającego zasobu archiwalnego PAN i PAU.

Zasób Archiwum Nauki podzielony jest na trzy działy. Dział I – akta Towarzystwa Naukowego Krakowskiego, Akademii Umiejętności (od 1918 r. Polskiej Akademii Umiejętności) oraz innych towarzystw i instytucji naukowych. Dział II zawiera materiały archiwalne Oddziału PAN w Krakowie oraz jednostek organizacyjnych PAN, zlokalizowanych na terenie jego działalności. Z kolei Dział III obejmuje spuścizny, czyli archiwa osobiste ludzi nauki i kultury.

Najbardziej zróżnicowane i ciekawe archiwalia obejmują spuścizny. Przechowywane materiały ukazują warsztat naukowy i życie prywatne różnorodnych osób, od humanistów po reprezentantów nauk przyrodniczych i technicznych. W archiwach osobistych szczególnie interesująca jest dokumentacja pozaaktowa, czyli fotografie, odznaczenia, rysunki, mapy, dokumentacja techniczna, a także eksponaty muzealne.

Biblioteka Archiwum Nauki składa się z księgozbioru podręcznego oraz biblioteki Henryka Barycza, zawierającej wydawnictwa z zakresu historii nauki polskiej, biografistyki, historii kultury i literatury. W Archiwum przechowywana jest – będąca własnością PAU – Biblioteka Rozdolska Lanckorońskich, dar Karoliny Lanckorońskiej, gromadząca m.in. ponad 800 cennych starodruków.

Zbiory zabezpiecza się przez tradycyjną konserwację archiwaliów, ale również sukcesywną digitalizację archiwaliów i udostępnianie części akt w formie cyfrowej. Wystawy, publikacje źródłowe, konferencje, wymiana doświadczeń to efekty współpracy z instytucjami krajowymi i zagranicznymi, do których należą m. in. Instytut Masaryka i Archiwum Akademii Nauk Republiki Czeskiej.  Jednostka popularyzuje zasób poprzez organizację ekspozycji opartych na archiwaliach, realizację wystaw posterowych na bazie zdigitalizowanych materiałów, publikacje, pokazy i prelekcje.

Strona internetowa: archiwumnauki.pan.pl

Grupa kilkunastu osób pozuje w korytarzu, pięcioro z przodu siedzi na krzesłach, reszta stoi za nimi
Kadra Archiwum Nauki PAN i PAU

Fot. Maciej Krzyżanek

Dwóch mężczyzn podnosi antyramę z rysunkiem w ciemnych barwach
Archiwum Nauki współorganizuje ekspozycje zbiorów artystycznych. Na zdjęciu przygotowania do otwarcia wystawy grafiki i rysunku Ewy Zawadzkiej we współpracy z Gabinetem Rycin Biblioteki Naukowej PAU i PAN

Fot. Maciej Piróg

Uśmiechnięty, młody mężczyzna sięga do półki magazynowej
W magazynach Biblioteki Nauki znajdują się cenne starodruki, ryciny oraz rękopisy

Fot. Maciej Łyszczarz