Polska Akademia Nauk i Narodowa Akademia Nauk USA (National Academy of Sciences) wspólnie wybrały 18 ukraińskich zespołów badawczych z różnych dyscyplin naukowych, które otrzymają wsparcie finansowe w wysokości do ok. 200 tys. USD rocznie przez okres do trzech lat. Celem finansowania – łącznie ok. 8 mln USD (33 mln PLN) – jest zapewnienie wybitnym ukraińskim naukowcom stabilnych warunków do prowadzenia badań, które w przyszłości pomogą w odbudowie nauki na Ukrainie. Wsparcie finansowe dla grantów zapewniają również Towarzystwo Królewskie (Royal Society) w Wielkiej Brytanii, wydawnictwo Elsevier, National Cheng Kung University na Tajwanie, Niemiecka Narodowa Akademia Nauk Leopoldina oraz Królewska Szwedzka Akademia Literatury, Historii i Starożytności.
Osiemnaście zwycięskich zespołów, wybranych spośród 174 zgłoszeń, prowadzi badania w następujących dyscyplinach naukowych: astronomia, nauki o środowisku, matematyka, psychologia, nauki o materiałach i inżynieria, rolnictwo, nauki biomedyczne, fizyka i chemia. Osiem z 18 wybranych zespołów badawczych kierowanych jest przez kobiety.
Celem programu długofalowego wsparcia (long-term program) jest wyłonienie wybitnych naukowców z Ukrainy oraz zapewnienie im stabilnych warunków do prowadzenie prac badawczych. Każda ze zwycięskich grup naukowców, liczących do 5 osób, otrzyma finansowanie na poziomie 200 tys. USD na rok przez okres 3 lat.
Grupy badawcze będą prowadziły prace w instytutach Polskiej Akademii Nauk. Co ważne, ich członkowie będą posiadali podwójną afiliację. Oznacza to, że ich dokonania będą przypisywane do dorobku instytutu PAN, który gości kierowniczkę lub kierownika grupy, jak i do dorobku wybranej jednostki naukowej w Ukrainie. Naukowcy mogą prowadzić badania na terytorium Ukrainy, ale kierownik projektu (Principal Investigator) musi pracować w Polsce.
Ogłoszony w grudniu 2022 r. konkurs spotkał się z dużym zainteresowaniem – do ewaluacji zgłoszono aż 174 wnioski. Ostatecznie wyłoniono 18 projektów ocenionych jako doskonałe (outstanding). Dotyczyły one następujących dyscyplin: astronomii, nauk o środowisku, matematyki, psychologii, inżynierii materiałowej (po jednym projekcie z każdej dziedziny) oraz rolnictwa, nauki o życiu, fizyki oraz chemii (po dwa projekty z każdej dziedziny).
Co warto podkreślić, 8 spośród 18 zwycięskich zespołów badawczych jest kierowana przez kobiety.
Szczegóły znajdują się w tabeli poniżej.
Prezes PAN, prof. Marek Konarzewski podkreśla, że „program oferuje narzędzia i środki pozwalające wybitnym ukraińskim grupom badawczym realizować projekty naukowe. Projektując ten program wzięliśmy pod uwagę m.in. podwójną afiliacje wszystkich członków zespołu i możliwość prowadzenia badań w Ukrainie. Jestem przekonany, że praca tych wyróżniających się naukowców i naukowczyń przyczyni się do rozwoju i odbudowy nauki w Ukrainie”.
Wojna na Ukrainie trwa, niszcząc naukę i pochłaniając zasoby z programów badawczych, więc wspieranie ukraińskich naukowców i utrzymywanie ich łączności z globalną społecznością naukową jest ważniejsze niż kiedykolwiek” – powiedziała prezes Narodowej Akademii Nauk USA Marcia McNutt. „Cieszymy się, że możemy przyczynić się do wspierania tych wybitnych naukowców, aby nadal mogli wnosić ważny wkład w naukę i przyszłość Ukrainy
To już drugi program wsparcia naukowców z Ukrainy realizowany przez PAN. Wcześniejszy, uruchomiony tuż po wybuchu wojny w Ukrainie, koncentrował się na zapewnieniu indywidualnego wsparcia badaczom i badaczkom. Polska Akademia Nauk we współpracy z Amerykańską Akademią Nauk oraz innymi podmiotami z zagranicy zapewniła pomoc 220 ukraińskim naukowcom. Obecnie realizowany długofalowy program wsparcia jest kontynuacją misji i kolejnym działaniem podejmowanym przez Akademię na rzecz odbudowy nauki w Ukrainie.
Ogłoszenie zwycięzców konkursu w długofalowym programie wsparcia naukowców z Ukrainy miało miejsce 29 czerwca br. podczas konferencji organizowanej przez PAN wspólnie z Narodową Akademią Nauk USA. W Pałacu Staszica spotkali się przedstawiciele polskiej, ukraińskiej i amerykańskiej akademii nauk aby wspólnie pogratulować laureatom i porozmawiać nad działaniami zmierzającymi do odbudowy nauki w Ukrainie. Na wydarzeniu obecni byli prof. Marcia McNutt, prezes Narodowej Akademii Nauk USA, prof. Anatoly Zagorodny, prezes Narodowej Akademii Nauk Ukrainy, prof. Marek Konarzewski, prezes PAN. Gościem specjalnym wydarzenia był dr Marek Brzezinski, ambasador Stanów Zjednoczonych w Polsce.
Lista 18 zwycięskich projektów (kolejność alfabetyczna)
W serwisie PAN stosujemy pliki cookies w celu gromadzenia danych statystycznych oraz prawidłowego funkcjonowania serwisu. Pliki te mogą być umieszczane na Twoim urządzeniu do odczytu stron. Więcej informacji o celu używania i zmianie ustawień ciasteczek znajdziesz w naszej polityce prywatności.