Dr Michał Drahus laureatem grantu ERC Consolidator na zbadanie pochodzenia wody na Ziemi oraz poszukiwanie jej zasobów w Układzie Słonecznym

Europejska Rada ds. Badań Naukowych (ang. European Research Council, ERC) ogłosiła laureatów prestiżowych grantów Consolidator. Są one przyznawane niezależnym naukowcom, wzmacniającym swój zespół i prowadzącym przełomowe badania. Jednym z polskich badaczy został dr Michał Drahus z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Poszukiwanie wody w kometach

Zgodnie z najnowszą wiedzą, Ziemia uformowała się praktycznie bez wody, dlatego badacze poszukują jej źródeł w kosmosie.

W projekcie HYADES „Hydrogen and deuterium survey of minor bodies: transformative science with a purpose-built CubeSat” dr Michał Drahus wraz z zespołem będzie testował różne grupy komet jako potencjalne źródło wody na Ziemi. Naukowcy wyznaczą stosunek deuteru do podstawowego izotopu wodoru w obserwowanych kometach i sprawdzą, czy te wartości zgadzają się ze składem izotopowym wody w ziemskich oceanach.

Zdaniem dra Drahusa w ramach projektu HYADES uda się przebadać około 50 komet w zaledwie trzy lata. To duża zmiana. Podczas ostatnich 35 lat podobne badania przeprowadzono z największym trudem dla jedynie 12 komet. Na dodatek uzyskane wyniki pozostawały niejednoznaczne.

Teleskop do poszukiwania wody w nieznanych zasobach

Aby ułatwić i przyspieszyć obserwację kometarnej wody, naukowcy zbudują dedykowany teleskop kosmiczny. Satelita zaprojektowany do obserwacji wodoru i deuteru pozwoli jednak nie tylko przyjrzeć się bliżej kometom i ustalić ich źródło pochodzenia. Wyjątkowe możliwości teleskopu zostaną wykorzystane także do poszukiwania nowych, nieznanych dotąd zasobów wody. Szczególne zainteresowanie zespołu badawczego budzi grupa przypominających komety planetoid w Układzie Słonecznym oraz obiekty międzygwiazdowe, niosące unikalne informacje o swoich macierzystych układach planetarnych.

Projekt będzie trwał trzy lata. Europejska Rada ds. Badań Naukowych przyznała 3 mln euro na realizację przedsięwzięcia.

O laureacie grantu ERC

Dr Michał Drahus jest astronomem. W swojej pracy badawczej interesuje się kometami i innymi małymi ciałami w Układzie Słonecznym.

Urodził się w Krakowie i tam w 2005 r. uzyskał magisterium z astronomii na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ). W 2010 r. uzyskał stopień doktora na Uniwersytecie w Getyndze.

W kolejnych latach prowadził badania na uczelniach kalifornijskich UCLA i Caltech. Na UJ powrócił w 2014 r. jako stypendysta programu Narodowego Centrum Nauki (NCN) FUGA. Obecnie kieruje zespołem naukowym utworzonym w ramach grantu NCN SONATA BIS.

W swoich badaniach korzysta z najlepszych na świecie teleskopów astronomicznych, takich jak naziemne teleskopy Kecka, Gemini i VLT oraz kosmiczny teleskop Hubble’a.

O grantach ERC Consolidator

Granty ERC Consolidator są przeznaczone są dla naukowczyń i naukowców, którzy są niezależni naukowo, wzmacniają swój zespół i chcą kontynuować swoją karierę w Europie.  Consolidator Grant jest przeznaczony dla osób od siedmiu do 12 lat po doktoracie. Maksymalna wysokość grantu to dwa miliony euro z możliwością dofinansowania o dodatkowy milion euro. Konkurs obejmuje wszystkie dziedziny nauki.

Biuro ds. Doskonałości Naukowej PAN wspierało dra Drahusa w staraniach o grant jako organizator panelu próbnego z udziałem ekspertów przed jego wystąpieniem w Brukseli podczas drugiego etapu ewaluacji.

Zdjęcie: archiwum prywatne Michała Drahusa