Dr Agnieszka Brylak z grantem ERC Starting na holistyczną analizę teotl – głównej kategorii sacrum przedhiszpańskiego Środkowego Meksyku

Grant ERC Starting otrzymała specjalistka neofilologii dr Agnieszka Brylak z Instytutu Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich na Wydziale Neofilologii UW. 

Czym jest TEOTL?

Projekt TEOTL ma na celu wyjaśnienie znaczenia teotl. Jest to centralna kategoria przedhiszpańskiej religii Nahua. Jednak chociaż jest to kategoria podstawowa, to nadal pozostaje niezrozumiana.

„Czym jest teotl? Najczęściej podawana odpowiedź na to pytanie brzmi, że teotl to „bóg”. Jednak wystarczy zagłębić się w teksty źródłowe, by zrozumieć, że jest to odpowiedź wysoce nieprecyzyjna. To słowo określa również m.in. władców, kobiety zmarłe przy porodzie, zwierzęce awatary, a nawet Hiszpanów i ich konie. Jest to jedno z najbardziej fundamentalnych pytań, jakie można zadać w moim obszarze zainteresowań. Stało się ono inspiracją oraz katalizatorem dla mojego projektu” – mówi dr Agnieszka Brylak.

Nowy model analizy niezachodnich zjawisk kulturowych i religijnych

Po raz pierwszy w historii badań mezoamerykanistycznych pojęcie teotl zostanie zbadane z kilku uzupełniających się perspektyw. Różne perspektywy zostaną połaczone innowacyjnym zestawem narzędzi analitycznych. Zostaną wykorzystane tradycyjne metody badawcze (etnohistoria, religioznawstwo, historia sztuki, filologia, językoznawstwo). Badaczka wesprze się także humanistyką cyfrową (analiza sieciowa w naukach historycznych).

To niestosowane dotąd w badaniach mezoamerykanistycznych podejście doprowadzi do redefinicji nahuańskiego pojęcia sacrum i do jego dekolonizacji. Uzyskane wyniki mogą mieć także zastosowanie poza mezoamerykanistyką. Może to stać się modelem analizy i interpretacji podobnych niezachodnich zjawisk kulturowych i religijnych.

Siedzą kobieta w brązowej kurtce
Dr Agnieszka Brylak. Fot. archiwum prywatne

O laureatce grantu ERC

Dr Agnieszka Brylak jest adiunktem w Instytucie Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich na Wydziale Neofilologii UW i koordynatorką zespołu badawczego CEM+ (Centro de Estudios Mesoamericanos +) afiliowanego na tym wydziale.

W latach 2013-2017 pracowała w projekcie ERC Starting Grant „Europe and America in Contact: A Multidisciplinary Study of Cross-Cultural Transfer in the New World Across Time”. Projekt był realizowany na Wydziale „Artes Liberales” UW.

W latach 2017-2021 kierowała międzynarodowym zespołem badawczym w ramach projektu „O farsach i trefnisiach. Humor i śmiech w przedhiszpańskiej i kolonialnej kulturze Indian Nahua w perspektywie antropologicznej oraz w kontekście kontaktu z kulturą hiszpańską (XVI–XVII wiek)”. Projekt finanował grant NCN Sonata.

Otrzymała również stypendium Start 2016 Fundacji na rzecz Nauki Polskiej i stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla wybitnych młodych naukowców (2018-2021).

Biuro ds. Doskonałości Naukowej PAN (BDN PAN) wspierało panią doktor na etapie konsultacji wniosku oraz przygotowań do panelu podczas drugiego etapu starań o grant.

Zdjęcia: archiwum prywatne Agnieszki Brylak