Instytut Archeologii i Etnologii PAN (IAE PAN, do 1992 r. jako Instytut Historii Kultury Materialnej PAN) powołano w 1953 r. do prowadzenia interdyscyplinarnych badań nad genezą państwa polskiego. Oprócz archeologii od początku uprawiano w nim także historię kultury materialnej i etnologię.

W ciągu 70 lat działalności jednostki zakres tematyczny badań został znacznie rozszerzony. Studia archeologiczne, realizowane w kilku ośrodkach regionalnych, obejmują okres od początków cywilizacji ludzkiej aż po czasy nowożytne, ze szczególnym uwzględnieniem kształtowania się społeczeństw pradziejowych i kultury średniowiecznej. Wykopaliska prowadzone są przez pracowników Instytutu nie tylko w Polsce i Europie Środkowej, ale także w niemal 30 krajach śródziemnomorskich, w Afryce i Azji.

W Ośrodku Etnologii i Antropologii Kulturowej trwają studia nad migracjami, adaptacją uchodźców, mechanizmami konstruowania obcości, religią, antropologią miasta, kultury fizycznej, pamięci oraz humoru. Naukowcy skupiają się też nad relacyjnymi aspektami rzeczywistości społeczno-kulturowej, w tym w perspektywie posthumanistycznej.

Ośrodek Historii Kultury Materialnej jest jednym z nielicznych na świecie zespołów o takim profilu naukowym. Celem prowadzonych tu badań są warunki bytu rozmaitych grup społecznych, standardów egzystencji i poziomu zamożności, zjawiska innowacji i modernizacji ujmowane na tle przemian społeczno-kulturowych, a także rekonstrukcja środowiska naturalnego i jego przekształceń.

Obszary: archeologia, etnologia, historia

Strona internetowa: www.iaepan.edu.pl

Fot. Archiwum IAE PAN

Fot. M. Jórdeczka / IAE PAN

Fot. A. Czekaj-Zastawny / INE PAN