„Moją miłością jest nerka. Jestem zakochany w funkcji tego narządu. I całe moje życie dorosłe jest i będzie związane z biochemią i fizjologią nerek” – profesor Stefan Angielski, wielki uczony, twórca Gdańskiej Szkoły Biochemii Klinicznej i Analityki Medycznej, jest bohaterem kolejnej publikacji Polskiej Akademii Nauk z serii „Wybitni uczeni we wspomnieniach”.

Stefan Angielski, urodzony w Lubomlu na Wołyniu, w 1940 roku wraz z rodziną został zesłany na Syberię; do Polski wrócił dopiero po 6 latach, gdzie ukończył liceum, a następnie rozpoczął studia. Po uzyskaniu dyplomu na Akademii Medycznej w Gdańsku, został na uczelni, w ostatnim czasie, tj. w latach 1990–1993, pełniąc rolę jej rektora.

Naukowiec

Profesor Angielski przyczynił się do rozwoju biochemii klinicznej nie tylko w Polsce, ale także na świecie. Pasjonował się biochemią nerek, a prace jego zespołu badawczego skupiały się na molekularnych podstawach funkcjonowania podocytów u chorych na cukrzycę pacjentów. O fascynacji profesora i oddaniu badaniom najlepiej świadczy tytuł jednego z jego licznych wykładów: Nerki – źródło szczęścia.

Dorobek naukowy Profesora to ponad 250 publikacji cytowanych około 2000 razy w literaturze naukowej.

Profesor dał się także poznać jako organizator sympozjów naukowych i konferencji; odbył również wiele staży zagranicznych. Był inicjatorem i wielkim orędownikiem utworzonego w 1993 roku Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Akademii Medycznej w Gdańsku –do dziś jedynej w Polsce międzyuczelnianej jednostki naukowo-dydaktycznej.

Nauczyciel

Poza niewątpliwymi osiągnięciami w medycynie, Profesor był wyśmienitym nauczycielem akademickim. Z ogromnym entuzjazmem koordynował badania naukowe stymulujące młodych do pracy naukowej oraz prowadził błyskotliwe wykłady i dyskusje, pozostawiając po sobie grupę zdolnych naukowców.

Społecznik

Profesor Stefan Angielski w 1989 r. założył Oddział Wojewódzki Związku Sybiraków w Gdańsku, w którego ramach niósł pomoc ludziom, którzy przebyli zesłania, więzienia i łagry po zajęciu wschodnich ziem Polski przez ZSRR. Potomkom tych osób pomagał podejmować studia na gdańskich uczelniach. Powołał także fundusz umożliwiający odbywanie w Gdańsku studiów doktoranckich Polakom z dawnych Kresów Wschodnich.

Członek Polskiej Akademii Nauk

Profesor dr hab. Stefan Angielski był członkiem Polskiej Akademii Nauk od 1989 r., lecz jego kontakty z Akademią zaczęły się już wcześniej, bo w 1958 r., gdy po obronie pracy doktorskiej został kierownikiem Pracowni Biochemii Patologicznej Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN. Po przejściu na emeryturę, na mocy porozumienia między rektorem Akademii Medycznej w Gdańsku a prezesem PAN prof. Mirosławem Mossakowskim, objął Pracownię Nefrologii Komórkowej PAN powołaną przy Katedrze Biochemii Klinicznej.

Prywatnie mąż, ojciec czterech córek, dziadek dziewięciorga wnuków i pradziadek ośmiorga prawnuków, zmarł 22 kwietnia 2022 roku.

Monografia

Do współtworzenia wspomnień o Profesorze zaproszeni zostali wybitni naukowcy, współpracownicy prof. Angielskiego. Na wezwanie prof. Marka Krawczyka, dziekana Wydziału V Nauk Medycznych PAN, odpowiedzieli m.in. prof. Jerzy Rogulski (opowiadający o przebiegu pracy naukowej i kariery akademickiej Profesora Angielskiego), prof. Wiesława Łysiak-Szydłowska (pracująca w Zakładzie Biochemii Klinicznej 27 lat) i prof. Maciej Jankowski (dla którego Stefan Angielski był mentorem).

Ważną część publikacji stanowią wspomnienia członków najbliższej rodziny – córek, zięcia oraz wnuczki. Te ostatnie są słowami pożegnania po śmierci ukochanego Dziadka.

Seria wydawnicza PAN „Wybitni uczeni we wspomnieniach”

Cykl monografii Polskiej Akademii Nauk prezentuje sylwetki najwybitniejszych polskich uczonych, których dorobek ma wpływ na pracę i postawę ich uczniów i współpracowników. Seria wydawana jest od 2017 roku, a w jej ramach dotychczas zaprezentowano sylwetki m.in. prof. Jerzego Vetulaniego, psychofarmakologa i neurobiologa (2019), prof. Ireny Hausmanowej-Petrusewicz, neurolożki (2020), prof. Kornela Gibińskiego, twórcy polskiej gastroenterologii (2022), prof. Szczepana A. Pieniążka, sadownika (2023).

Monografia dostępna w Czytelni PAN.

Nieodpłatne egzemplarze serii można zamówić wysyłając e-mail do Biura ds. Komunikacji i Informacji Naukowej na adres: czasopisma@pan.pl. Oferta obowiązuje do wyczerpania nakładu.