28 września 2023 r. w Pałacu Staszica odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa poświęcona 65 rocznicy Republiki Francuskiej i zagadnieniom ustrojowym V Republiki Francuskiej pt. „Państwo, prawo i naród. Czy V Republika jest nadal atutem Francji?”. Posiedzenie zostało zorganizowane przez Instytut Nauk Prawnych PAN we współpracy z Europejskim Centrum Badań Ustrojowych Uniwersytetu Łódzkiego pod patronatem Prezesa PAN, Ambasady Francji i Polskiego Towarzystwa Prawa Konstytucyjnego, Fundacji dla Nauki, Studiów Politologicznych, Gdańskiej Izby Notarialnej

Konferencja, która jednocześnie zainaugurowała powstanie Centrum Polsko-Francuskiej Myśli Prawniczej INP PAN pod kierownictwem prof. Katarzyny Kubuj, polskiej koordynatorki programu IRN E-DELIB Democracy and Liberties in the Digital Age: Towards E-Democracy by Law realizowanego w ramach Umowy o współpracy naukowej między PAN a CNRS (Centre National de la Recherche Scientifique), spotkała się z dużym zainteresowaniem audytorium składającego się z ponad sześćdziesięciu słuchaczy z różnych ośrodków badawczych z kraju i zagranicy, urzędników instytucji państwowych, doktorantów, studentów, jak również młodzieży licealnej.

W spotkaniu wzięli udział m.in francuscy koordynatorzy i uczestnicy programu: E-DELIB: Patricia Jonason z Uniwerytetu Soedertorn w Sztokholmie, prof. Giulia Aravantinou Leonidi z Uniwerystetu Roma Tre oraz Laure de Galbert z Uniwersytetu w Lille.

Prezesa Polskiej Akademii Nauk reprezentowała dr Anna Plater-Zyberk, Dyrektorka Biura Współpracy z Zagranicą PAN, a Ambasadę Francji i Instytut Francuski w Polsce prof. Jean Luc Schneider, Attaché ds. nauki i współpracy uniwersyteckiej. Obecni byli również przedstawiciele innych instytucji patronujących.

Termin zorganizowania konferencji (28 września) zbiegł się z dniem, w którym naród francuski zdecydowaną większością głosów przyjął w referendum konstytucję uchwaloną 4 października 1958 r.

Debatę o przeszłości i przyszłości ustroju i dyskusje nad trwałością ustrojową państwa oraz jego zdolnością do ewolucji,  poprowadziła prof. Monika Szwarc, Wiceprzewodnicząca Rady Naukowej INP PAN a referaty wygłosili francuscy i polscy znawcy problematyki ustrojowej prof. Ariane Vidal-Naquet z Uniwersytetu Aix-Marseille i prof. Jean-Philippe Derosier z Uniwersytetu w Lille, Przewodniczący Grupy refleksji nad ewolucją konstytucji i instytucji (Groupe de réflexion sur l’évolution de la Constitution et des institutions, GRÉCI), koordynatorzy projektu naukowego « e-Delib oraz dr hab. Aleksander Hall, prof. Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, dr prof. Kazimierz Michał Ujazdowski, prof. Uniwersytetu Łódzkiego jak również prof. Katarzyna Kubuj, Kierowniczka Centrum Polsko-Francuskiej Myśli Prawniczej INP PAN.

Wydarzenie to zostało docenione przez Ministra Europy i Spraw Zagranicznych Francji, który włączył je w ramy pierwszej edycji 2023 „Journée du droit”.