W związku z opublikowaniem 9 i 18 lutego 2021 r. przez Ministra Edukacji i Nauki wykazu i punktacji czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych Komisja do Spraw Etyki w Nauce przy Polskiej Akademii Nauk wyraża zdecydowaną dezaprobatę i sprzeciw wobec trybu przeprowadzenia przez Ministra uaktualnienia dotychczasowego wykazu oraz dokonanych arbitralnie panch punktacji.

Wykaz, o którym mowa określa zasady punktowania osiągnieć pracowników akademickich, które stanowią podstawę do „wyliczenia” dorobku danej dyscypliny naukowej w danej jednostce naukowej w stosunku do innych jednostek i jest podstawą do zaliczenia ich do wyższych lub niższych kategorii naukowych a w konsekwencji przekazania wyższych lub niższych środków finansowych danej jednostce.

Tryb uaktualnienia wykazu jest niezgodny z aktualnymi przepisami ustawowymi dotyczącymi zasad sporządzania takiego wykazu (art. 274 ust. 2 ustawy – Prawo o Szkolnictwie Wyższym i Nauce (Dz. U. z 2020 r. poz. 85, z późn. zm.) oraz przepisami rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 7 listopada 2018 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 2152), przygotowanego zgodnie z art. 267 ust. 2 ustawy PoSzWiN) w sprawie sporządzania wykazów wydawnictw monografii naukowych oraz czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych.

Zmiany punktacji czasopism wprowadzone w panm wykazie nie zostały szczegółowo umotywowane, co jest także wymagane przez cytowane wyżej rozporządzenie z dnia 7 listopada 2018 r. (§7 – §13, w szczególności §13 ust. 2), podobnie jak nie ma argumentacji motywującej wprowadzenie na listę dodatkowych czasopism. Z oświadczenia Komisji Ewaluacji Nauki wynika, ze 237 czasopismom przypisano podwyższoną punktację a 73 czasopisma nie były przez KEN oceniane czy rekomendowane.

Dodatkowym powodem dezaprobaty takich poczynań jest fakt, że część zmian dotyczy czasopism bardzo słabo albo wcale nie rozpoznawalnych w środowisku akademickim. Przegląd zmian sugeruje, że w wielu przypadkach były one motywowane względami pozamerytorycznymi, w szczególności, światopoglądowymi, co w ocenie nauki nie powinno mieć miejsca.

Tryb przygotowania rozporządzenia oraz konkretne decyzje dotyczące punktacji są fatalnym przykładem, nie tylko naruszenia prawa, ale także podstawowych zasad etycznych, które powinny w nauce obowiązywać, m.in. bezstronności, obiektywizmu, transparentności, uszanowania eksperckiej oceny wartości naukowej przez zespoły recenzentów, rzetelności, uczciwości. Komisja do Spraw Etyki w Nauce nie może w tej sytuacji nie zabrać głosu w tej sprawie i w imię niepsucia tak standardów prawnych jak i etycznych a także niepsucia młodego pokolenia naukowców, które uczymy zachowywania w nauce tych wartości, apelujemy do Pana Premiera, jako przełożonego Ministra Edukacji i Nauki, o spowodowanie wycofania omawianego rozporządzenia i sporządzenia wykazu, zgodnie z obowiązującym prawem
i zasadami etyki w nauce.