Prestiżowy grant ERC Advanced po raz pierwszy trafi do naukowca pracującego w Polsce w dziedzinie nauk o życiu. Profesor Andrzej Dziembowski z Międzynarodowego Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie przeznaczy niemal 2,5 mln euro na realizację badań w ramach projektu ViveRNA „Principles of endogenous and therapeutic mRNA turnover in vivo”.

O projekcie dotyczacym nowej generacji terapii mRNA

Szczepionki z mRNA wspomogły walkę z pandemią COVID-19. Umożliwiło to ich dalsze szersze zastosowanie w medycynie. Nadal nie znamy jednak w pełni procesów metabolizmu mRNA, co ogranicza możliwości doskonalenia szczepionek i terapii opartych na RNA. Projekt prof. Dziembowskiego ma na celu głębsze poznanie mechanizmów procesowania mRNA na poziomie komórkowym oraz w całym organizmie. Prace skupią się przede wszystkim na czynnikach zwiększających stabilność cząsteczek mRNA, m.in. długości ogona poli(A).  

„Na stabilność cząsteczek mRNA wpływa długość ogona poli(A), co z kolei przekłada się na sposób i skuteczność działania terapii. Wstępne dane zebrane przez mój zespół wykazały, że zmienność w sposobie przetwarzania ogonów poli(A) w różnych komórkach jest znacznie większa, niż wcześniej sądzono” – wyjaśnia prof. Andrzej Dziembowski. 

„Jednym z celów projektu ViveRNA jest zwiększenie dokładności metody stosowanej do określania właściwości mRNA, w tym długości ogonów poli(A). W naszych pracach wykorzystamy m.in. hodowle komórek pierwotnych i metody z zakresu biologii syntetycznej” – dodaje prof. Andrzej Dziembowski. „Wierzę, że te badania ułatwią projektowanie terapii mRNA następnej generacji”.

O laureacie

Prof. dr hab. Andrzej Dziembowski jest biologiem molekularnym, biochemikiem i genetykiem. Zajmuje się głównie analizą metabolizmu w komórkach eukariotycznych. Kieruje Laboratorium Biologii RNA – Grupa ERA Chairs w Międzynarodowym Instytucie Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie. Jest też profesorem na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego.

W konkursie z 2012 r. zdobył grant ERC Starting dla młodych naukowców na projekt „PAPs&PUPs. Regulation of Gene Expression by non-canonical poly(A) and poly(U) polymerases”. Grant ten zrealizował w Instytucie Biochemii i Biofizyki PAN. Jest także laureatem m.in. Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w roku 2018.

O grantach ERC Advanced

Granty ERC Advanced przyznawane są wiodącym i uznanym naukowcom, z udokumentowanym dorobkiem wybitnych osiągnięć badawczych uzyskanych w ciągu ostatniej dekady. W ramach grantu realizowane są ambitne projekty o przełomowym charakterze.

Finansowanie w wysokości do 2,5 mln euro przyznawane jest na projekty realizowane w okresie pięciu lat w instytutach badawczych na terenie Unii Europejskiej i w krajach stowarzyszonych.

Polecamy lekturę wywiadu z prof. Andrzejem Dziembowskim pt. „Przede wszystkim ciekawość”, który ukazał się w numerze 3/55/2018 magazynu „Academia”.

Źródła: European Research Council, Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie; grafika Natalia Gumińska